Дәрес барышы:
Укучылар,без сезнең белән бүген күренекле татар һәм балалар язучысы Абдулла Алиш турында һәм 1 а сыйныфы укучыларының "Сертотмас үрдәк"әкиятен карап китәрбез.Башта укучылар А.Алишның кыскача гына тормыш юлы һәм иҗаты белән танышабыз.
Үрдәккә хәтле автор сөйләве. Урман кырыенда булган ди бер аучы Аучының эте,сарыклары җәҗәләре кош-кортлары һәм.үрдәге булган .Ауга чыгып киткән. Киткәндә әйтеп калдырган "Минем өйдә юклыгымны беркемгә дә әйтмәгез, белгертмәгез". Аучы китеп бер көн үткән , өч көн үткән.
Җәнлекләр аучының кайтмаганына бик каты борчылалар һәм аны эзләргә барырга үрдәккә кушалар.Син йөгерә дә, оча да беләгсең "Син бар дигәннәр. Үрдәк чыгып киткән . Бара ,бара моңа куян очраган.
Үрдәк: Бак,бак, бак. Урманда утынга китүче хуҗабызны эзлим. Җитмәсә әле этебез дә аңа ияреп киткән иде. Аларны чакырып кайтырга иптәшләрем мине җибәрделәр. Менә шушы сукмак безнең өйгә туп-туры алып бара. Бер кешегә дә әйтмә. Шулай ди дә китеп бара. Куян хуҗаның өенә таба юл тота.
Бара бара үрдәккә бүре очрый. Бүре: Кая болай бараның берүзең әй бүрекле үрдәк ? Берүзең курыкмыйшулып ?
Үрдәк: Әй,бер нидән куркмыйм . М ин бит очам да, йөгерәм дә, йөзәм дә. Менә хуҗам белән этебезне эзлим. Урманга утын әзерләргә дип чыгып киткәннәр иде, күрмәдеңме ?
Бүре: Юк шул күрмәдем. Бөтен сарыкларын, кәҗәләрен ашап кайтырга.
Үрдәк үз юлы белән китә. Бара ,бара күрә аю йоклап ята .
Үрдәк: Бак,бак,бак. Әй аю тор әле. Биленә балта кыстырган этен иярткән
хуҗабызны күрмәдеңме?
Аю: Юк ,шул күрмәдем.
Үрдәк: Ярар,шул юл белән барыйм алайса.
Аю шулай ди дә аучының өенә юл тота. Менә үрдәкнең каршына хәйләкәр төлке килеп чыга. Төлкегә дә шулып ук хәбәрне әйтә. Төлке: Күрдем,күрдем бүрекле үрдәккәем. Алар шушы юл белән киттеләр . Әйдә алып барам.
Үрдәк ышана,ә анда төлкенең балалары көтеп торалар. Менә мин сезгә балакайларым ашарга алып кайттым.,дип әйтеп бетерүе була үрдәкнең йоннары гына очып кала. Төлке хуҗаның өенә китә. Ләкин урман яклап хуҗаларга үтеп керә алмый. Хуҗа үзенең йортып бик нык тоткан була. Үзенең сер тотмаганлыгы аркасында бүрекле үрдәккәебез халэкэткә юлыг. Хуҗалар үкенәләр, но соң була.
Мәкальәр: 1. Аз сөйлә, күп эшлә
2. Сүзең белән мактанма эшең белән мактан.
|